Er zijn liederen waar je kippenvel van kunt krijgen. De combinatie van klank en tekst kan wat met je doen. Zo wil ik met u in de aanloop naar Pasen een op YouTube gevonden lied delen, dat een dergelijk effect op mij heeft.
Cwm Rhondda
Het lied is in 1762 in Wales geschreven, in 1771 deels naar het Engels vertaald om vervolgens pas aan het begin van 20e eeuw zijn definitieve tekst en melodielijn te krijgen. Het is dan ook onder verschillende namen bekend, zoals ‘Bread of Heaven’ of ‘Cwm Rhondda’.
Behalve als kerkelijk lied, vond ik het – gek genoeg – ook op YouTube terug als het informele volkslied bij wedstrijden van het Welsh rugbyteam. Het is een lied dat nationale team en supporters kennelijk kracht en vertrouwen voor de wedstrijd geeft. Het is dan ook niet verbazend dat iedereen het lied uit volle borst en met volle overtuiging meezingt.
De in Engels gestelde tekst verliest eigenlijk zijn waarde of kracht als geprobeerd wordt het een-op-een in het Nederlands te vertalen. Ik waag me daar dan ook niet aan.
Guide me, O thou great Redeemer,
(ook wel gezonden als: Guide me, O Thou great Jehovah)
Pilgrim through this barren land;
I am weak, but thou are mighty,
Hold me with thy powerful hand;
Bread of heaven, Feed me till I want no more.
Open now the crystal fountain,
Whence the healing stream doth flow;
let the fire and cloudy pillar
Lead me all my journey through:
Strong deliverer, Be thou still my strength and shield.
When I tread the verge of Jordan,
Bid my anxious fear subside;
Death of death, and hell’s destruction.
Land me safe on Canaan’s side:
Songs of praises I will ever give to thee.
Gods volk onderweg
Het lied beschrijft de ervaring van Gods volk in zijn reis door de woestijn na hun wonderbaarlijke ontsnapping uit de slavernij in Egypte. U kent het verhaal. De tocht op weg naar het beloofde land Kanaän lijkt eindeloos en verloopt absoluut niet vlekkeloos. Toch blijft God zijn volk trouw. Het volk wordt gevoed (‘bread of heaven’) en bij wijze van bijzondere tekens van vuur en wolken (‘fire and cloudy pillar’) de weg gewezen. Het duurt veertig jaar voordat het volk de Jordaan mag oversteken en de eerder gedane belofte wordt ingelost.
Paasbelofte
Waarom heeft het lied voor mij dan zoveel zeggingskracht? Het lied is, behalve een mooie beschrijving van het Joodse volk onderweg, namelijk méér nog de verbeelding van het leven van iedere mens.
Het lied maakt het zoeken naar eigen woorden overbodig dat je in het leven mag vertrouwen op een Reisgenoot die onopvallend met je meereist. Die met je meegaat tot aan het einde toe en zelfs daarna.
In de derde strofe wordt op eenvoudige maar ook magistrale wijze het oversteken van de Jordaan en het veilig aankomen in Kanaän beschreven. Een geweldige beeldspraak van de bijna niet in woorden te vatten Paasbelofte, leven door de dood heen, de belofte van telkens weer een nieuwe dag!
(april 2014)